تنظیم آیین نامه ی اجرایی مدارس و نگاه همه جانبه به ارکان اصلی تعلیم و تربیت در محیط مدرسه و اتخاذ راهکارهایی برای مشارکت و مسوولیت پذیری همه عوامل موثر در تربیت از جمله برجسته نمودن نقش دانش آموزان به عنوان یکی از ارکان تعلیم و تربیت ، طلیعه مبارکی است که با تدبیر و درایت دست اندر کاران و برنامه ریزان آموزش و پرورش آغاز گردید .

لذا برای تحقق امر تمرکز زدایی و ایجاد محوریت برای مدرسه و هم چنین با توجه توانمندی نسل جوان ، شورای دانش آموزی در آئین نامه های اجرایی مدارس به عنوان یکی از ارکان مدرسه مورد توجه برنامه ریزان و سیاستگزاران قرار گرفته است .

به منظور مشارکت دانش آموزان در امور مربوط به مسائل آموزشی ،پرورشی ، انضباطی وایجاد ارتباط صحیح و مستقیم بین دانش آموزان و اولیای مدرسه شورای دانش آموزی تشکیل شد. از مهمترین اهداف تفصیلی آن به شرح زیر است :

1-تحکیم و تعمیق ارزش ها و باورهای دینی ، خصوصا آموزه های سیاسی و اجتماعی آن در بین دانش آموزان

2-ارج نهادن به شخصیت و کرامت دانشآموزان و تقویت خود باوری و اعتماد به نفس در آنان

3-استفاده از نقطه نظرات دانش آموزان در امور مختلف مدرسه

4-تسهیل در حسن اجرای برنامه های آموزشی و پرورشی و امور اجرایی مدارس از طریق واگذاری مسئولیت به آنان

5-زمینه سازی برای آموزش و ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی و سیاسی دانش آموزان برای حضور بهتر و موثرتر آنان در همه عرصه های اجتماع

6-توسعه قدرت تصمیم سازی وبهبود نظام تصمیم گیری از طریق مشارکت دانشآموزان

7-ایجاد بستر مناسب برای تعامل فکر و اندیشه و نظرات دانش آموزان با مسوولین درفرآیند آموزش و پرورش

8-توسعه و تقویت فعالیت های گروهی اعم از آموزشی و پرورشی از طریق شورای دانش آموزی

1-شوراهای دانش آموزی یک نهاد صنفی است که به منظورمشارکت مسئولیت پذیری دانش آموزان در فعالیت های اعتقادی ،علمی ،اجتماعی ،فرهنگی مدرسه تشکیل می گردد و باید تلاش شود که از هر اقدام جناحی و گروهی مصطلح در جامعه و هم چنین از ایجاد رقابت های ناسابم و مخرب در فعالیت های دانش آموزی پرهیز گردد

2-منظور از صنفی بودن دانش آموزان این است که باید توجه و تمرکز فعالیت های آن شورا بر امور مربوط به دانش آموزان و فعالیت های آموزشی و پرورشی مربوط باشد

3-محیط مدرسه باید از هر گونه گرایش به گروه ها یا افراد خاص مبرا باشد و هر گونه استفاده از محیط و امکانات مدرسه برای تبلیغ از نامزدهای انتخاباتی و برگزاری سخنرانی له یا علیه نامزدها خود داری گردد

4- تمامی تصمیمات شورا های دانش آموزی می باید در چار چوب قوانین و مقررات آموزش و پرورش باشد و از طریق مدیر مدرسه و مسئولین ذیربط پی گیری و دنبال می شود

5- شورای دانش آموزی در مدارس نقش مشورتی و اجرایی دارد . در زمینه ی امور اجرایی ، قبل از هر اقدامی لازم است هماهنگی لازم با مدیر و سایر مسئولین مدرسه به عمل آید

شورای دانش آموزی در تمامی مدارس راهنمایی و متوسطه و بیشا ز 60% مدارس ابتدایی در پایه چهارم و پنجم برگزار می گردد

این انتخابات در آخرین پنجشنبه مهر ماه با پیام وزیر محترم آموزش و پرورش برگزار می گردد . پس از نام نویسی دانش آموزان کاندیداها ، یک هفته قبل از انتخابات ، اعلام اسامی نهایی توسط مدیر مدرسه با همکاری شورای مدرسه و مربیان پرورشی برای اطلاع دانش آموزان ،انجام تبلیغات به مدت 3 روز قبل از انتخابات در خصوص دیدگاه ها، نظرات و برنامه های خود از مهمترین مقدمات این انتخابات می باشد

رعایت نکات زیر در تبلیغ دانش آموزان ضروری می باشد :

1- ارائه دیدگاه ها و برنامه ها از طریق سخنرانی در مراسم آغازین ، میزگردها ی مختلف ، تهیه تراکت های ساده و کم هزینه با هماهنگی مسئولین مدرسه

2- دوری از ارائه برنامه ها و شعارهای خارج از اختیارات و وظایف قانونی پیش بینی شده در دستورالعمل

3- پرهیز از به کار گیری پوسترهای رنگی ، چاپ تقویم و سایر موارد پرهزینه

ترکیب ستاد اجرایی که توسط مدیر مدرسه تعیین می شود :

3 نفر دانش آموز غیر کاندیدا ، معاون فرهنگی یا مربی و معاون پرورشی مدرسه و 1 نفر از دبیران

وظیفه این ستاد عبارت است از :

1- یک نفر رئیس صندوق که وظیفه تحویل صندوق ، تعرفه ها و سایر ملزومات مورد نیاز و هم چنین تنظیم صورت جلسه ی انتخابات را به عهده دارد

2- یک نفر معاون ، که رئیس صندوق را در اجرای وظایف کمک می کند

3- یک نفر ناظر که وظیفه نظارت بر چگونگی اجرای انتخابات را به عهده دارد

4- دو نفر منشی که وظیفه اخذ رای از دانش آموزان رابه عهده دارند

ترکیب اعضای شورا :

تعداد اعضا بر حسب تعداد دانش آموزان آموزشگاه چنین است : مدارس تا 250 نفر دانش آموز 7 نفر عضو اصلی ، 250 تا 350 نفر 9 نفر عضو اصلی ، 350 به بالا 14 نفر عضو اصلی و 5 نفر علی البدل ، که از این تعداد در اولین جلسه شورا با رای گیری بین منتخبین به عنوان مسئول ، معاون و منشی شورا تعیین می شوند . جلسات شورا با حضور 2 سوم اعضا رسمی می شود

شرایط عضویت : حسن خلق و شهرت و مقبولیت در میان دانش آموزان ،وضعیت علمی مناسب ( متوسط و رو به بالا ) ، نظم و انضباط و قانون پذیری و التزام به رعایت مقررات مدرسه

شورای دانش آموزی به منظور جلب مشارکت دانش آموزان در امور گوناگون مدرسه ، تقویت روحیه مسئولیت پذیری و شرکت آحاد دانش آموزان در فرایند تصمیم گیری مدرسه ، کمیته های زیر را تشکیل می دهد :

قرآن و معارف- فرهنگی ادبی- سیاسی اجتماعی - ورزشی - علمی آموزشی -پشتیبانی ( مالی -اداری) -هنری تبلیغی-انضباطی -تعاون- بهداشت

هریک از اعضای شورا مسئولیت یک یا چند کمیته را به عهده خواهند داشت و این کمیته ها به منظور اجرای بهتر وظایف خود ، لازم است با سایر تشکل ها وگروه های دانش آموزی موجود در مدرسه هماهنگی داشته باشند

این کمیته ها امکان حضور آحاد دانش آموزان را در امور مختلف مدرسه با توجه به علایق و استعداد آنها فراهم می نماید . و از سوی دیگر شورای دانش آموزی می تواند از طریق مسئولین کمیته ها دیدگاه ها و نظرات دانش آموزان رابه شورا انتقال داده و آنها را در سطوح مختلف برنامه های مدرسه اعمال نماید

ساختار ، تشکیلات و مقررات :

پس از تعیین مسئول هر کمیته توسط اعضای شورای دانش آموزی ، موضوع هر کمیته به اطلاع دانش آموزان رسانده شده و از داوطلبین عضویت در کمیته ها ثبت نام بعمل می آید . مسئول هر کمیته از بین اعضای کمیته یک نفر را به عنوان معاون و یک نفر را به عنوان منشی انتخاب می نماید .

مسئولین کمیته ها موظفند گروه یا انجمنهای کاری را مناسب با علایق و تعداد دانش آموزان عضو سازماندهی و فعال نمایند . جلسات کمیته ها هر 15 روز یکبار تشکیل شده و در صورت نیاز می توانند از مسئولین مدرسه برای شرکت در جلسات خود دعوت نمایند

وظایف مسئول کمیته :

تشکیل گروه یا انجمن کاری - پیش بینی جلسات گروه ها - صدور ابلاغ و معرفی سرگروه به شورا -انتقال نتیجه جلسات گروه ها به شورا و بالعکس- تامین امکانات مورد نیاز گروه ها با هماهنگی شورا و تلاش در رفع نیاز گروه ها - تهیه گزارش از فعالیت گروه ها و ارائه به شورا

وظایف سرگروه یا مسئول انجمن :

به منظور سازماندهی دانش آموزان با توجه به علایق و استعداد آنها در قالب کمیته ها ، مسئولین کمیته ها می توانند با توجه به تعداد دانش آموزان گروه ها و انجمنهایی را راه اندازی نمایند .

هر گروه از دانش آموزان ( در یک کمیته خاص ) از بین اعضای خود یک نفر را به عنوان سرگروه معرفی می نماید . که وظایف زیر را به عهده دارد :

- تنظیم برنامه زمانی برای فعالیت گروه - تقسیم کار بین اعضا و تشویق آنها برای انجام وظیفه - همکاری با مسئول و معاون کمیته در اجرای برنامه گروه - تامین امکانات مورد نیاز گروه از طریق مسئول کمیته - همکاری با سایر گروه ها - ارزیابی عملکرد اعضای گروه و ارائه گزارش کاری به مسئول کمیته